Huisdieren in pleegzorg
Of het nu gaat over een hond, een kat, een stel kippen of een konijn … tal van mensen kiezen ervoor om hun thuis te delen met een harige of gevleugelde metgezel en dat heeft zo zijn voordelen. Als levende wezens met behoeftes en gevoelens, bestrijden ze eenzaamheid, zorgen ze voor gezelligheid en hebben ze ook een positieve invloed op de ontwikkeling van onze (pleeg)kinderen. Drie pleeggezinnen getuigen over de rol die hun huisdier in hun leven vervult en over de (positieve) impact van hun trouwe metgezel.
"Onze hond is alles voor hem"
Leas* is twaalf jaar. Hij woont vanaf zijn geboorte bij het pleeggezin van Anja en haar man. Drie en een half jaar geleden is Nala, hun hond, ook in het pleeggezin komen wonen. En die hond betekent alles voor Leas. Pleegmama Anja vertelt over de bijzondere band tussen Leas en Nala.
“Bij de zoektocht naar een hond, hebben we specifiek op ras gezocht. We wilden graag dat de hond van karakter goed bij onze pleegkinderen paste. Uiteindelijk kwamen we uit bij een Labradoodle, een sensitieve hond, die
ook vaak ingezet wordt als therapiehond."
“Sindsdien hebben we Nala, een hele lieve hond, waarop Leas verzot is. Leas heeft het altijd moeilijk gehad op school en Nala helpt hem daar enorm bij. Voordat Nala er was, was hij een uur onaanspreekbaar als hij terugkwam van school. Nu knuffelt hij een kwartiertje met Nala en daarna is alles weer goed. Onze hond is dan ook letterlijk alles voor hem, van zijn wekker tot de laatste knuffel voor het slapengaan.”
“Leas volgt ook therapie met onze eigen hond. Hij is heel introvert en gesloten, waardoor gewoon naar een psychologe gaan geen optie is voor hem. Onze begeleider stelde voor om therapie met een hond te volgen. We hebben dan gekozen om het hier thuis te laten doorgaan met onze eigen hond. Gezien de therapie door kan gaan in een vertrouwde omgeving met onze eigen hond, die zoveel betekent voor Leas, hoopten we dat hij sneller zou openbloeien en dat is gelukt.”
“De insteek van de therapie is gericht op de hond, wat veel comfortabeler aanvoelt voor Leas. Zo bekijken ze bijvoorbeeld hoe je ziet dat Nala blij of verdrietig is of gaan ze samen wandelen. Als ze dan een situatie tegenkomen waarvoor Nala bijvoorbeeld bang is, vraagt de therapeute aan Leas of hij dat ook al eens heeft ervaren. Omdat de therapie gericht is op Nala, valt het hem niet op dat het eigenlijk over hemzelf gaat en op die manier stelt hij zich makkelijker en sneller open. Hij is nog niet zo lang bezig met de hondentherapie en heeft nog een weg af te leggen, maar we zijn blij met de voortgang die hij nu al gemaakt heeft. We hadden al veel eerder moeten beslissen om een hond in huis te halen!”
* Omwille van privacy is een schuilnaam gebruikt.
Isla - straathond maar rasecht familiedier
Tamara en Pepijn vormen samen met hun eigen kinderen Pippa en Pallieter het pleeggezin van K. K. is gevlucht voor de oorlog in zijn thuisland. Zijn ouders bleven achter. Als achtjarige helemaal alleen aankomen in een land als België, is uiteraard ontzettend ingrijpend. Hulp in het overwinnen van enkele drempels, kwam in het gezin van Tamara en Pepijn uit onverwachte hoek. Isla, hun zwarte viervoeter uit Portugal, is een rasechte familiehond en blijkt over onverwachte talenten te beschikken.
Al bij de eerste kennismaking met het gezin was K. geïnteresseerd in Isla. In zijn thuisland leven honden voornamelijk op straat, maar K. kon zijn enthousiasme niet verstoppen. “Niet bang!” gaf hij onmiddellijk aan. Al van bij de start was K. veel met de hond bezig. Het gaf hem een veilig gevoel: Isla stelt hem geen vragen en oordeelt niet. Isla is duidelijk in haar signalen. Hij kan haar gedrag gemakkelijk interpreteren en begrijpen. Ook het feit dat de hond geen verwachtingen van hem heeft, behalve af en toe een aai, zorgt voor vertrouwen tussen de twee.
“K. boekte in zijn contact met Isla direct snelle succeservaringen,” vertelt Pepijn. “Met heel eenvoudige woordjes als ‘zit’, ‘los’ en ‘apporteer’ begreep de hond onmiddellijk wat hij wou. Dat zorgde dat er meteen een spel ontstond en gaf K. een gevoel van controle.”
“Een wandeling met de hond maakt ook echt zijn hoofdje vrij. Na een telefoontje met zijn mama bleek er een enorm bombardement in de streek waar zij verblijft en was er plots geen contact meer mogelijk. Vaak heeft dat met beschikbaarheid van telefoon- en internetverbindingen te maken. Maar die keer was hij echt in paniek. Een wandeling met Isla was toen het enige wat hem een klein beetje tot rust kon brengen. "
“Het verraste ons wel dat de band tussen Isla en K. zo sterk is,” gaat Tamara verder. “In zijn cultuur staan honden helemaal niet zo hoog aangeschreven. Integendeel eigenlijk. Op honden wordt vaak neergekeken. Bij een vorig pleegjongetje moesten we in de gaten houden dat Isla geen duw of schop kreeg, als zij hem in de weg zat. Wellicht heeft het ook met karakter te maken. K. is een heel zachtaardige jongen. Hij houdt echt van dieren.
Vrolijke beestenboel
Ten huize Pieters is er niet één huisdier dat het familieplaatje compleet maakt, maar zijn de dieren in de meerderheid. Naast de twee paarden, Marinka en Melly, zijn er ook nog de hond Kiki, de hamster Wolfje, de kip Zwartje, de goudvis én de struisvogel Slisse. K., veertien jaar, geeft ons graag een woordje uitleg over deze vrolijke bende.
“De meesten trekken hun wenkbrauwen op als ze horen dat we een struisvogel als huisdier hebben, maar voor ons voelt dat heel normaal. Het dier woont nu al zo’n zeven jaar bij ons en verbleef daarvoor in dierenpark Zonnegloed waar mijn pleegpapa werkt. Ze waren daar met twee struisvogels maar konden er niet aarden . Daarom werd beslist om even een andere thuis te zoeken voor het koppel zodat ze konden ontstressen."
Gezien ze wisten dat mijn pleegpapa drie weides heeft thuis, kwam de vraag bij ons terecht. Mijn pleegmama ging akkoord, al gaf ze meteen aan dat zij de zorg voor het dier niet zou opnemen omdat zij er bang voor was. Dat heeft echter niet lang geduurd, want ondertussen hebben de struisvogels ook haar hart veroverd.
In plaats van even te blijven, zijn we intussen zeven jaar verder. Jammer genoeg moesten we al afscheid nemen van Cesaer. Dat vond ik echt heel erg! Ik hoop dat Slisse nog lang blijft leven want ondertussen ben ik helemaal verknocht aan hem. ”
“Maar Slisse is lang niet ons enige huisdier! Mijn favoriet is Wolfje, mijn hamster. Die staat op mijn kamer en maakt af en toe zo’n fijne geluiden naar mij. Toch kan hij soms best agressief uit de hoek komen. Vandaar dat ik hem Wolfje doopte. Ik ben een echte dierenvriend want ook de andere huisdieren hebben allemaal een plekje in mijn hart. Ik droom er dan ook van om veearts te worden”.
Andere interessante artikels
Pleegbroer en -zus van een jonge vluchteling
K. is een kleine twee jaar geleden in het gezin komen wonen. De jongen komt uit Syrië en arriveerde hier toen hij amper acht jaar oud was. Intussen spreekt hij vlot Nederlands en speelt spelletjes met zijn pleegbroer en -zus alsof het nooit anders is geweest.
Pleegzorg als verrijking
Het huis van Sarah en Tom ademt gastvrijheid. Ze maken mensen graag warm voor pleegzorg en de problematiek van jongeren op de vlucht. Ze doen dat in hun dichte omgeving door te praten over hun warme contact met F., een jongeman die vluchtte uit Afghanistan en meer dan een jaar bij hen heeft gewoond. Ze zijn ervan overtuigd dat veel mensen zouden kunnen wat zij deden. Het mateloze respect voor pleeggezinnen maakt het soms iets onbereikbaars. Zelf zeggen ze daarover: “Ja, het was bijzonder met F. bij ons thuis, maar anderen zouden dit ook kunnen.”
Bevraging samenwerking met de jeugdadvocaat
In het voorjaar van 2024 organiseerde Pleegzorg Oost-Vlaanderen een bevraging onder pleegzorgers, ouders en jongeren over de samenwerking met de jeugdadvocaat.
Deze kwam er omdat pleegzorgers hun zeer uiteenlopende ervaringen bij de jaarlijkse zitting met ons deelden.
Zo’n jaarlijkse zitting is voor veel betrokkenen een spannende ervaring. Er wordt namelijk bekeken wat het meest aangewezen perspectief is voor het pleegkind of de pleegjongere. Dat het kind of de jongere daarin goed gehoord en vertegenwoordigd wordt, is essentieel. Daarom wilden we als pleegzorgdienst de noden, kansen en krachten ervan in kaart brengen om verbetervoorstellen te formuleren naar de organisatie en de balie.