Ga verder naar de inhoud

Een beetje als verliefd worden

12 oktober 2021

Als ik langskom bij Katleen, staat de koffie klaar en ligt de kat te spinnen in de zetel. Sinds april woont Mana, Katleens pleegdochter die 17 jaar bij haar heeft gewoond, apart. Katleen blikt terug op een bewogen maar verrijkende periode in haar leven.

Katleen verhoest 2 resized for web

Mana is niet steeds Mana geweest

Toen Katleen voor haar begon te zorgen, was Mana nog Yuri. Zij was toen nog hij en was op dat moment vier jaar. Yuri woonde in een voorziening en Katleen zorgde tijdens vakanties voor hem gedurende twee jaar. Toen werd beslist een pleeggezin te zoeken voor Yuri, stond Katleen voor een belangrijke keuze. Ze had al eerder met een pleegzorgfoldertje in de hand gestaan. Tegelijk wist ze dat de zorgen van een alleenstaande (pleeg-)moeder niet min zijn. Ze was ervan overtuigd dat ze voor dat kleutertje wel kon zorgen, maar dat ooit de puberteit zou komen en twijfelde of ze de problemen die dan op haar af zouden komen wel aan zou kunnen. Ze pende een lijstje neer met pro’s en contra’s, besefte goed dat ze voor dit engagement heel wat vrijheden zou opgeven en haar leven deels 'on hold' zou zetten. Maar in haar hart was het zonneklaar dat dit de weg was die ze moest inslaan. “Het was een beetje zoals verliefd worden eigenlijk. Je verstand en je hart wijzen je andere richtingen uit, maar er valt niet aan te weerstaan. Als ik de scheidingscijfers tegenwoordig zie, is deze verliefdheid wellicht nog een verstandige keuze geweest,” lacht Katleen.

Voor Yuri definitief mee mocht volgden eerst nog een aantal screeningsgesprekken

“Dat voelde absurd, want ik zorgde al voor hem. Het was verwarrend voor Yuri, want hij mocht niet mee naar die gesprekken en het was stresserend voor mij.” Toch noemt Katleen de eerste contacten met pleegzorg boeiend, verhelderend en leerrijk. Ze was mateloos geïnteresseerd in thema’s als hechtingsproblematiek. Bovendien leerde ze aan de hand van die gesprekken ook haar eigen valkuilen kennen. Toen ze Yuri eindelijk definitief mee kon nemen, wou ze hem aan de vooravond van de paasvakantie nog snel tonen naar welke school, de school waar ze zelf ook werkte, hij zou kunnen na de vakantie. Maar de stress zorgde ervoor dat hij halfweg de autorit zijn maag niet meer onder controle kon houden. “Daar zat het ventje dan op de achterbank, omgeven door de prulletjes die hij van de voorziening nog had meegekregen en de restanten van zijn middagmaal… Tot op vandaag is haar maag nog steeds Mana’s stressbarometer,” mijmert de pleegmama.

De zorg voor Yuri was soms best wel zwaar

Katleen herinnert zich dat haar pleegzoontje sterk moest begrensd worden, want moeilijk zijn enthousiasme in het spel kon doseren of moeilijk kon aangeven als hij hongerig was of teveel gegeten had. Het was meteen duidelijk dat er sprake was van een moeilijke hechting. Hij had ook een erg hoge pijngrens, waardoor het niet altijd duidelijk was als hij zich erg had bezeerd. Zo is hij ’s morgens eens met zijn achterwerk tegen de kachel gebotst en werden de blaren maar dagen later ontdekt. “Gelukkig is humor altijd een verbindende factor in onze relatie geweest,” gaat Katleen verder. Toen Yuri negen was stopte Katleen een jaar met werken. De rust die toen in huis en in dat kindje weerkeerde was verbazend. In die periode ging hij ook naar een school dichter bij huis. “Ik herinner me dat de leraren ontroerd stonden te kijken hoe hij met een takje lang het water in een plas stond te strijken, wanneer hij over de middag naar huis moest komen eten. Mooi, dat ze dat vonden! Maar intussen zat ik wel bezorgd te wachten. Misschien was ik soms wel een overbezorgde pleegmoeder …”

Het pleegzorgpad was verre van een geëffend pad

Er waren heel wat bezorgdheden in het dossier en de opvoeding van Mana. Op zich waren er best goede contacten met de pleegzorgbegeleiders. Het feit dat die door allerlei omstandigheden vaak wisselden door de jaren heen, was wel erg vermoeiend. Het vraagt veel energie om telkens opnieuw een vertrouwensband op te bouwen en je hele historie keer voor keer opnieuw uit de doeken te doen.

Hoewel Katleen wel eens het gevoel had er alleen voor te staan, ervoer ze vaak ook een enorme meerwaarde van de pleegzorgbegeleiding. “De meerwaarde van het emotioneel onderzoek dat ze hebben gedaan, het begeleiden naar de jeugdrechtbank, het luisterend oor dat ze boden in het proces dat werd gelopen met de ouders van Mana, het helpen nemen van schoolbeslissingen, de zoektocht naar therapie, het begeleiden bij het alleen gaan wonen van Mana, het helpen kaderen van gedrag en het helpen zoeken naar verbinding op moeilijke momenten zijn van groot belang geweest. Er waren enkele zeer betrokken begeleiders die zeer helpend zijn geweest toen het nodig was. Daar ben ik hen dankbaar voor.

Het was een beetje zoals verliefd worden eigenlijk, je verstand en je hart wijzen je andere richtingen uit, maar er valt niet aan te weerstaan
Katleen Verhoest, pleegmama

Enkele tips van Katleen voor andere pleegouders

Als ik Katleen vraag naar tips voor andere pleegouders, schudt ze er meteen een aantal uit haar mouw. Het is duidelijk dat haar studies tot psychotherapeute haar sterken in haar overtuigingen die ze ook als pleegmoeder heeft:

  • Verdiep je in begrippen als hechting, zodat je gedrag kan kaderen. Probeer onder het gedrag van kinderen te kijken.
  • Kijk naar de noden van een kind en kom eraan tegemoet. Het werd mij pas duidelijk hoezeer Yuri rust nodig had, toen ik een jaar thuisbleef van mijn werk. Ik denk dat de drukte van de voorziening waar Yuri zijn eerste levensjaren hebben afgespeeld, lang hebben nagezinderd. Hij ging niet graag op kamp. Hij hield ontzettend van muziek, maar dat muzikale talent heeft hij later dan leeftijdsgenoten ontwikkeld. Zo hield Mana het wel vol en beleeft ze er tot op vandaag plezier aan.
  • Zorg voor een vangnet! Ik had het nooit gekund zonder de steun van mijn familie. Doe aan zelfzorg en zoek een uitlaatklep.
  • Zoek psychologische hulp voor kinderen.
  • Aanvaard een kind zoals het is, ook al is het nog zo anders. Probeer het niet te veranderen.
  • Knip banden nooit definitief door. Je wortels blijven altijd een rol spelen in je leven.
  • Zoek als alleenstaande vrouw ook naar een vaderfiguur, zoals een peter of een opa. Bij ons was dat mijn broer Koen en voor Mana is dat nog steeds iemand waar ze graag bij langsloopt op de boerderij.

Er is weinig waar Katleen spijt van heeft

Ze was misschien wel wat te streng, denkt ze nu, of misschien teveel opvoeder thuis. Ze zou nooit meer haar pleegkind meenemen naar de school waar ze werkt, want dan hoor en zie je veel te veel. "Dat is voor geen van beiden goed", lacht ze. Misschien was het ook goed geweest om een steungezin te hebben, achteraf gezien. Maar de slotbalans slaat duidelijk door aan de kant van de trots voor Katleen. Trots, dat Mana de liefdevolle vrouw is die ze geworden is. Trots op hààr! Trots, dat Mana steeds de aandacht en liefde die ze kreeg en krijgt, boven het materiële stelt. Katleen is ook trots op haar eigen vangnet, op de persoonlijke groei die ze zelf doormaakte en op hun gezamenlijk doorzettingsvermogen. “Want Katleen en Mana of Katleen en Yuri, dat is hier een begrip”, besluit ze fier.

Katleen en Mana of Katleen en Yuri, dat is hier een begrip!
Katleen Verhoest, pleegmama

Trots dat de liefde heeft overwonnen, ook doorheen de niet zo evidente uitdagingen van puberteit

Voor Mana heeft ze maar één droom: dat ze zonder te grootse verwachtingen, met goeie gezondheid zichzelf en haar talenten kan blijven ontplooien en met kracht kan blijven omgaan met tegenwind. Ze hoopt op een werkzaam leven met voldoening voor Mana en dat ze rust en geluk kan vinden bij zichzelf en wie ze is, in de wetenschap dat ze altijd terechtkan in het warme nest van Katleen en haar familie.

Andere interessante artikels

P14 pleegzorgpluim 2
Nieuws

Een pleegzorgpluim voor Rik!

23 februari 2024

Elk kwartaal zetten we bij pleegzorg iemand in de bloemetjes die een pluim verdient voor zijn of haar engagement in pleegzorg. Dat kan gaan over een pleeggezin, ouders, een pleegzorgbegeleider,... Die persoon verrassen we dan met een bezoekje, een award en een artikel in Kleurrijk, ons pleegzorgtijdschrift.

Huisdieren in pleegzorg
Getuigenis

Huisdieren in pleegzorg

9 februari 2024
Of het nu gaat over een hond, een kat, een stel kippen of een konijn … tal van mensen kiezen ervoor om hun thuis te delen met een harige of…
Campagne Meetjesland visual
Nieuws

Zoektocht naar nieuwe pleeggezinnen in Meetjesland

15 januari 2024

Maandag 15 januari starten we vanuit Pleegzorg Oost-Vlaanderen met een campagne om nieuwe pleeggezinnen te vinden in het Meetjesland. De zoektocht concentreert zich in de gemeenten Aalter, Lievegem en Sint-Laureins waar op dit ogenblik een gebrek aan pleeggezinnen is.