Ga verder naar de inhoud

Dit kind is op ons pad gekomen

03 juni 2020

“Een zwangerschap van drie dagen”, zo beschrijft auteur Kristien Dieltiens de komst van Klara*, haar pleegdochter. Klara werd geboren met het foetaal alcohol syndroom en was vier maanden oud toen ze bij Kristien en haar gezin terecht kwam. “Het was geen gemakkelijk parcours, maar 28 jaar later kijk ik er vol trots op terug. Klara is een prachtige vrouw geworden.”

“Na de geboorte van ons vierde kindje was er een soort harmonie in ons gezin gekomen”, begint auteur Kristien Dieltiens haar verhaal. “Mede door ontwikkelingen in ons professionele leven hadden we toen het gevoel dat we ons wilden engageren, maar enkel in iets dat we als gezin samen konden doen. Uit idealisme hebben we ons toen kandidaat gesteld als pleeggezin.”

Kristien Dieltiens kleurrijk juni 2020

Twee brieven

“Toen we de selectieprocedure hadden afgerond, gingen we met mijn ouders voor twee weken naar Spanje”, vertelt Kristien. “Bij onze thuiskomst lagen er twee brieven op ons te wachten. In de eerste stond de boodschap dat we geselecteerd waren om een pleegkind op te vangen. In de tweede brief vroeg men ons om meteen contact op te nemen met de pleegzorgdienst en de jeugdrechtbank. Er was een kindje dat ze graag bij ons wilden plaatsen, maar het was een zorgenkindje.”

“Op het moment dat je je kandidaat stelt om pleeggezin te worden, stel je je eigenlijk al open”, legt Kristien uit. “Hoewel we in het begin hadden gezegd dat we geen kind met een beperking wilden opvangen – uit angst dat het te zwaar zou zijn in combinatie met onze vier eigen kinderen – konden we niet meer “neen” zeggen. Drie dagen na die twee brieven zagen we Klara voor het eerst en begon onze weg samen. We hadden heel weinig verwachtingen en probeerden echt van dag tot dag te leven. Onze basisgedachte was: “Dit kind is op ons pad terecht gekomen en we gaan zo veel mogelijk luisteren naar wat het ons te bieden heeft én naar wat het van ons vraagt.” Want dat is net zoals bij alle andere kinderen: elk kind heeft andere vragen en andere noden.”

Humor als bouwsteen

De noden van Klara waren helemaal niet alledaags. Tijdens de zwangerschap had de moeder veel alcohol en drugs genomen waardoor Klara geboren werd met het foetaal alcohol syndroom: een aandoening waarbij kinderen een combinatie van aangeboren afwijkingen hebben. Kristien: “Klara werd geboren met een open verhemelte waaraan ze drie keer geopereerd is. Een eerste keer als baby, dan als peuter en tot slot nog eens als kleuter. Dat maakte het in het begin heel moeilijk om haar eten te geven. Toen ze pas bij ons was, viel ze dan ook heel erg af. We probeerden van alles: met een papflesje, een lepeltje, zelfs met een pipet,… Niets leek te helpen. Uiteindelijk besloten we ons instinct te volgen. We probeerden niet meer om Klara op vaste tijdstippen eten te geven, maar we luisterden naar haar noden. Als zij honger had, legden we haar op onze blote borst en gaven we haar eten. Ook mijn man deed dat. En ineens kwam Klara spectaculair bij. Als ouder, maar zeker ook als pleegouder, word je soms heel onzeker. Wij hebben geleerd dat we dan gewoon op onze instincten moesten vertrouwen.”

Maar ook toen Klara wat ouder werd, liep niet alles van een leien dakje. “Door het feit dat haar genen zodanig aangetast waren, had Klara veel moeilijkheden als kind. Ze heeft verschillende therapieën gevolgd en is enkele weken opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Dat was een heel moeilijke periode voor ons. Maar humor hielp ons om moeilijke situaties lichter te maken en alles een beetje te relativeren. En hoewel Klara die humor niet zo in zich heeft, kon zij wel grappige situaties uitlokken. Zo herinner ik me nog dat Klara als klein meisje zot was van handtassen. Dan liep ze door het huis met een lading tassen rond haar nek en dan vroeg onze oudste zoon: “Awel, gaat de oorlog komen?” Zo werden de scherpe kantjes er dikwijls wat afgehaald.”

Je mag zijn wie je bent

Niet enkel humor was een bouwsteen in de opvoeding, ook aanvaarding was heel belangrijk. “We probeerden Klara én onze eigen kinderen voortdurend de boodschap te geven dat ze mogen zijn wie ze zijn. Iedereen is anders. Onze dochter speelde bijvoorbeeld graag met zachte poppen die ik zelf maakte. Maar Klara vond dat maar niets. Omdat ik graag wou dat ze toch die verzorgende eigenschappen zou ontwikkelen, kocht ik tegen al mijn principes in een Barbie voor haar. En die begon ze wel te koesteren. Onze eigen dochter wou na verloop van tijd natuurlijk ook een Barbie… Maar dus, je moet je aanpassen aan kinderen en aanvaarden wie ze zijn.”

“Doordat we aanvaard hebben dat Klara is wie ze is, moeten we nu ook aanvaarden dat ze haar eigen kinderen vanuit een andere visie opvoedt”, gaat Kristien verder. “En dat is niet altijd gemakkelijk. Soms geef ik haar dan ook wel weerwoord. In eerste instantie verzet Klara zich daar altijd tegen, maar ik weet dat ze wel hoort wat ik zeg. En soms gaat ze er dan ook mee aan de slag. Maar ze blijft natuurlijk vrij om te doen wat ze zelf wil.”

We probeerden Klara én onze eigen kinderen voortdurend de boodschap te geven dat ze mogen zijn wie ze zijn. Iedereen is anders.
Kristien Dieltiens, ex-pleegmama

De kracht van kinderen

Toen Klara bij Kristien terecht kwam, kreeg ze er meteen drie broers en een zus bij. Maar omgekeerd was het ook voor de vier kinderen van Kristien speciaal om plots een extra zusje te hebben. “De dag dat Klara bij ons kwam, was het de verjaardag van één van onze zonen. Het was zo een bewogen dag dat we helemaal vergeten waren om hem zijn cadeautje te geven. Toen wij met Klara thuiskwamen, dacht hij dan ook dat Klara zijn levend cadeau was.”

“Het nieuwe baby’tje intrigeerde de andere kinderen. Hoewel ze allemaal op hun eigen manier moesten wennen aan Klara, hebben ze zich heel snel opengesteld voor haar. Ik herinner me dat onze dochter op een bepaald moment tijdens een begeleidingssessie een tekening moest maken van ons gezin waarbij iedereen een dier was. Er was een beer, een paard, een koe, een vis, een gansje en een schildpad. Zelf was ze een egeltje. Op de vraag van de begeleider of ze dan soms haar stekeltjes gebruikte, antwoordde ze dat ze haar stekeltjes liever plat legde zodat ze niemand pijn deed. Aan zulke reacties merkte ik dat ook mijn eigen kinderen Klara aanvaardden zoals ze is en zich openstelden voor de nieuwe situatie.”

Kristien beseft ook dat de pleegplaatsing haar kinderen heeft gevormd. “Ze zijn allemaal sociaal geëngageerd en kunnen goed met mensen omgaan, vooral met kinderen. De aanwezigheid van een pleegkind heeft ons leven en dat van onze kinderen heel erg verrijkt, ondanks de problemen en uitdagingen die we zijn tegengekomen.”

Verbinding zoeken

Na de geboorte werd de mama van Klara meteen terug naar de gevangenis gebracht terwijl Klara zelf omwille van haar open verhemelte nog in het ziekenhuis moest blijven. “Dat vind ik heel erg”, zegt Kristien. “Die eerste weken zijn een kans voor moeder en kind om zich aan elkaar te hechten. Bij Klara merk je dat die eerste hechting is mislukt en dat haar basisvertrouwen daardoor geschonden is. Ik ben dan ook een grote voorstander om zelfs in heel moeilijke situaties zo veel mogelijk te investeren in de band tussen moeder en kind.”

Kristien ging dan ook regelmatig met Klara op bezoek bij de mama in de gevangenis. “Maar toen ze elf jaar was, besliste Klara zelf dat ze haar mama niet meer wou zien. De bezoeken in de gevangenis waren te zwaar voor haar. We hebben dan nog wel contact gehad met een tante en haar mémé, maar ook met hen is het niet gelukt om echt verbinding te creëren. Ik vind dat nog altijd een gemis. En ik merk dat er bij Klara ook nog veel boosheid zit die ze niet verwerkt krijgt. Als ik één tip zou mogen geven aan pleegzorgers, zou het zijn om alle kansen te onderzoeken om de eigen ouders een plaats te kunnen geven in het leven het pleegkind.”

Een verrijking

Klara is intussen een jonge vrouw van 28 jaar, ze is getrouwd en heeft zelf twee kinderen. De pleegplaatsing is officieel beëindigd, maar de band met haar pleegfamilie blijft heel sterk. Kristien: “Het was soms heel moeilijk om Klara op te voeden en te begeleiden in het opgroeien, want niets ging vanzelf. Maar als pleegouder zet je die stappen mee. En je ontwikkelt gaandeweg zelf eigenschappen waarvan je je niet bewust bent. Als ik nu over mijn schouder naar het verleden kijk, zie ik dat die dingen me mee gevormd hebben tot wie ik nu ben. Ons pleegzorgavontuur was een verrijking voor heel het gezin. En dat is het nu nog altijd.”

* Omwille van privacy is een schuilnaam gebruikt

Kristien Dieltiens-Kleurrijk juni 2020

Over Kristien

De Vlaamse auteur Kristien Dieltiens schrijft voor verschillende leeftijden. Bekendheid kreeg ze vooral met haar historische jeugdromans, die meestal in de late middeleeuwen zijn gesitueerd. Olrac, Candide, Aude en ook Papinette, dat vlak voor het uitbreken van de Beeldenstorm speelt. In 2013 ontving ze de Woutertje Pieterse Prijs voor Kelderkind, een jaar later volgde in Vlaanderen De Kleine Cervantes.

De boeken van Kristien Dieltiens zijn vaak beeldend geschreven, met sterk psychologisch uitgetekende personages. Haar verhalen tonen een grote betrokkenheid bij de leefwereld van de jongeren. Ze schuwt de meest moeilijk bespreekbare thema´s niet.

www.kristiendieltiens.com

Meer over FAS

Ben je op zoek naar meer informatie over het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS)? Bezoek dan de website van het FAS Steunpunt.

Kleurrijk

Dit artikel verscheen in het pleegzorgtijdschrift Kleurrijk, editie juni 2020.

Andere interessante artikels

P14 pleegzorgpluim 2
Nieuws

Een pleegzorgpluim voor Rik!

23 februari 2024

Elk kwartaal zetten we bij pleegzorg iemand in de bloemetjes die een pluim verdient voor zijn of haar engagement in pleegzorg. Dat kan gaan over een pleeggezin, ouders, een pleegzorgbegeleider,... Die persoon verrassen we dan met een bezoekje, een award en een artikel in Kleurrijk, ons pleegzorgtijdschrift.

Huisdieren in pleegzorg
Getuigenis

Huisdieren in pleegzorg

9 februari 2024
Of het nu gaat over een hond, een kat, een stel kippen of een konijn … tal van mensen kiezen ervoor om hun thuis te delen met een harige of…
Campagne Meetjesland visual
Nieuws

Zoektocht naar nieuwe pleeggezinnen in Meetjesland

15 januari 2024

Maandag 15 januari starten we vanuit Pleegzorg Oost-Vlaanderen met een campagne om nieuwe pleeggezinnen te vinden in het Meetjesland. De zoektocht concentreert zich in de gemeenten Aalter, Lievegem en Sint-Laureins waar op dit ogenblik een gebrek aan pleeggezinnen is.