Boeken voor volwassenen

Adriaenssens P.-Vanderhoeven L.-Vercammen L.

Baas Marga - Breijer Anja

Een serie openhartige gesprekken over pleegzorg. De auteurs bieden een bijzonder kijkje in de huizen en harten van pleegouders, van hun kinderen en van pleegzorgwerkers in de meest uiteenlopende situaties.

Dr. Bastiaensens P. - Kramer M.

Bennink Elly

Hoe weet je vooraf of je geschikt bent als pleegouder? Plaatsende instanties gaan weliswaar uit van een aantal voorwaarden en gesprekken, waarna je nog altijd voorzichtig kunt beginnen, bijvoorbeeld als weekend- of vakantieouder. Maar de belevenissen en raadgevingen van ervaren pleegouders blijken toch de grootste steun te zijn voor hen die twijfelen.

In dit boek vertellen kinderen en volwassenen over warmte en begrip, over teleurstelling en mislukking, over geduld en nieuwe hoop. Misschien vormen hun ervaringen uw eerste kennismaking met het boeiende, maar zeer zware "beroep" van pleegouder. Misschien halen zij u over de drempel... De informatie die in het boekje staat is weliswaar verouderd, maar ervaringen blijven waardevol.

Min Berghmans, Kristien Cremie, Annemie Van Looveren

Pleegzorg biedt kinderen, jongeren en volwassenen een gezinsleven wanneer zij even of voor langere tijd thuis niet terecht kunnen. Dit roept allerlei praktische en juridische vragen op.

Op Jeugdrecht.be stellen professionelen en pleegouders al vele jaren hun vragen aan het juridisch team van Steunpunt Jeugdhulp (vzw SAM). 'Het pleegouderboek' bundelt deze informatie, gericht op de (kandidaat-)pleegzorger, met in deze tweede versie extra aandacht voor het statuut van de pleegzorger, pleegzorg voor volwassenen en pleegzorg voor niet begeleide minderjarige vreemdelingen. Het boek vormt geen inleiding tot pleegzorg, maar graaft dieper in de dagelijkse pleegzorgpraktijk. Het vult de expertise van de pleegzorgbegeleider aan. Dit boek kwam tot stand met de steun van het Agentschap Jongerenwelzijn.

Bosch Erik

Categorie: morele dilemma's in de zorg

Broekaert E.

Categorie: orthopedagogiek

Choy Joep en Schulze Ellen

Pleegkinderen hebben er recht op om zo snel mogelijk te weten of zij terug gaan naar huis of in een pleeggezin blijven wonen. In de praktijk komt het vaak voor dat hierover geen knoop wordt doorgehakt. Het telkens uitstellen van een duidelijk besluit is schadelijk voor de ontwikkeling van een kind.

Het boek beschrijft een aanpak om het toekomstperspectief van het kind op systematische wijze te onderzoeken. Hiertoe wordt de 'beoordelingsboog’ geïntroduceerd. Met dit instrument kunnen pleegzorgwerkers aan de hand van negen factoren een gedegen advies formuleren over het perspectief van het kind. Het belang van het kind bij een veilig ontwikkelingsklimaat geeft bij deze advisering de doorslag.

Dit boek beschrijft tevens hoe met behulp van systeemtheoretische interventies tegenstellingen tussen de vele betrokken partijen bij pleegzorg overbrugd kunnen worden. Zo ontstaat er 'samenspel’ en kan 'tegenspel’ voorkomen worden.

De Belie Erik en Van Hove Geert

Categorie: ouderschap bij kinderen met een handicap

de Jong Tim

Interviews met pleegouders over alle aspecten van het pleegouderschap, met persoonlijke verhalen over de leuke en lastige kanten van pleegzorg, de dilemma’s, de teleurstellingen en de successen.

Devolder Joost

Categorie: opvoeding van kinderen

Doelman Gerda

Dit boek gaat in op de vele kanten van het pleegouderschap. Een pleegouder is in de eerste plaats een ouder-opvoeder, geen hulpverlener. Toch kunnen zich situaties voordoen, waarin je meer moet doen dan 'gewoon opvoeden’. Dit boek is bedoeld om inzicht in het pleegouderschap te vergroten.

Flens-Meijer Frieda

Frida Flens-Meijer schreef een dagboek voor haar pleegdochter als herinnering aan haar eerste levensjaren. Het dagboek is verweven in dit boek, dat een realistisch beeld geeft van de pleegzorgpraktijk. De pleegdochter is inmiddels door het pleeggezin geadopteerd.

Geenen G. - Corveleyn J.

Elk kind wordt geboren met het vermogen zich aan de ouder te hechten. Haast alle ouders dromen van een goede band met hun kind. Toch is een hechte band niet altijd vanzelfsprekend. Door stresserende levensomstandigheden zoals armoede of moeilijke gehechtheidservaringen in het eigen verleden kunnen ouder en kind elkaar soms niet gemakkelijk vinden. Dat is jammer, want veilige gehechtheidsrelaties bieden kinderen meer kansen op een gezonde ontwikkeling.

In Helpende handen verduidelijken de auteurs concepten van de gehechtheidstheorie via voorbeelden van ouders met kinderen tussen 0 en 3 jaar die in zeer moeilijke omstandigheden leven. Ze beschrijven hoe kinderen en ouders op een veilig of onveilig spoor terechtkomen. Welke factoren daarin meespelen, zoals sensitiviteit en mentaliseren. En wat hulpverleners kunnen doen om kind en ouder van in het prille begin op een veiliger spoor te krijgen.

Daarnaast formuleert het boek aanbevelingen naar beleid en organisaties. Zo biedt het handvatten om de bestaande preventie en hulpverlening aan kwetsbare ouders en kinderen te ondersteunen. Essentieel is een relationele aanpak, met oog voor kind èn ouder. Het boek groeide in dialoog met mensen in armoede, hulpverleners, beleidsverantwoordelijken, academici en Cera.

Het doelpubliek is breed: professionelen en vrijwilligers werkzaam met jonge kinderen en hun ouders, leidinggevenden van welzijnsorganisaties, gezondheidsinstanties en scholen, beleidsmakers, docenten en studenten.

Geus Ruud - Van Gennep Ad

Categorie: kleinschalige woonprojecten

Grasvelt C.

Haasse Roos

Roos Haasse werd als baby pleegkind en besloot toen ze volwassen was om zelf pleegmoeder te worden. Samen met haar man ving ze meer dan 100 kinderen op die om allerlei redenen uit huis werden geplaatst. Ze schrijft vanuit de praktijk en met grote liefde over de kinderen.

Haans G. e.a.

Het 'Methodiekboek Ouderbegeleiding bij roldifferentiatie’ van G‚ Haans e.a. beschrijft een methode om ouders te begeleiden bij een pleegzorgplaatsing als opvoedingsvariant. In de begeleiding gaat het om verwerking van het verlies en het vinden of accepteren van een nieuwe rol als ouder.

De auteurs beogen met dit methodiekboek inzicht te geven in de mechanismen, waarvan ouders zich bedienen en in de positie van het betrokken kind. Vervolgens werken zij een methode uit waarmee (pleeg)ouderbegeleiders de ouders kunnen begeleiden bij de verliesverwerking, en in het vinden of accepteren van hun nieuwe rol. Speciale aandacht besteden de auteurs aan het gebruik van de methodiek in geval van psychopathologie bij ouders.

Heijkoop Jacques

Categorie: verstand, handicap en gedragsproblemen

Keyaert, S., Klingels, M., Van Hove, L., & Van Holen, F. (2021). Sensomotorisch werken met getraumatiseerde kinderen. Een methodiekhandboek. Brussel: VUBPRESS.

Dit boek beschrijft de training voor getraumatiseerde jonge kinderen en hun (pleeg)ouders. Aan de hand van stabiliserend, lichaamsgericht werk wordt getracht om kinderen die traumatische ervaringen hebben meegemaakt te leren niet meer overspoeld te worden door gewaarwordingen en emoties die geassocieerd zijn met het verleden. De aaneenschakeling van langdurige traumatische ervaringen hebben een impact op de ontwikkeling van de hersenen en laten een spoor na op de verdere ontplooiing van kinderen.

Kruiger Gerda

Opvoeden is vallen en opstaan. Gerda Kruiger is al jaren pleegmoeder in hart en nieren. In de loop der jaren heeft zij, samen met haar man, veel kinderen een thuis in haar gezin gegeven. Een liefdevol vasthouden en dan weer loslaten. De columns van Gerda zijn bijeengebracht in deze publicatie. De verhalen geven een openhartige inkijk in de praktijk waar alle (pleeg)ouders mee te maken hebben. Het beschrijft de dagelijkse problemen, de valkuilen maar ook de charme van het opvoeden van kinderen.

Maaskant Anne - Reinders Anouk

In het boek maken voorbeelden, tips en adviezen vanuit de dagelijkse praktijk duidelijk hoe (aanstaande) pleegouders, hulpverleners en leerkrachten met pleegkinderen kunnen omgaan. Het beantwoordt vragen als: met welke problemen krijgen pleegkinderen en hun pleegouders vaak te maken? Wat betekent het voor de ouders bij wie een kind uit huis geplaatst is? En wat betekent het voor het betrokken kind?

Maaskant Anne

Heel wat pleegkinderen wonen langere tijd in een pleeggezin. Er is doorgaans sprake van regelmatig contact met de eigen ouders. In de praktijk wordt vaak verondersteld dat een pleegkind heen en weer geslingerd wordt tussen loyaliteit aan en hechting met de ouders aan de ene kant en pleegouders aan de andere kant. Naar aanleiding van deze veronderstelling kunnen verregaande uitspraken gedaan worden over de contactfrequentie van een pleegkind met de ouders.

In Kind tussen pleegouders en ouders gaat Anne Maaskant in op de houdbaarheid van deze veronderstelling. Zij ondervroeg pleegkinderen over hun relatie met de ouders, de pleegouders, de frequentie van het contact met de ouders en hun welbevinden. Ook de ouders, pleegouders en betrokken hulpverleners zijn geïnterviewd over hun interpretatie van de pleegzorgsituatie.

Het bleek dat vooral de kwaliteit van de relatie met de pleegouders het welbevinden van het pleegkind bepaalt. Als het om hechting en loyaliteit gaat is geen sprake van een concurrerende positie van pleegouders ten opzichte van ouders. De frequentie van het contact met de ouder heeft geen invloed op het welbevinden van het pleegkind. Wel lijdt het kind eronder als het niet goed gaat met de ouder.

Mertens Pierre

Categorie: zoeken naar woorden van de geboorte van een bijzonder kind

Michielsen, Van Mulligen en Hermkens

Categorie: contextuele hulpverlening

Lily Monori van Dijken

Lily komt als vierjarige meisje als pleegkind in het liefdevolle gezin Van Dijken. Haar biologische moeder laat haar daar plompverloren achter.
Terugkijken, daar doet ze niet aan. Ze heeft het, als Surinaams meisje goed bij haar blanke pleeggezin. Totdat er een moment in haar leven komt dat het verleden haar inhaalt. Dapper gaat ze de confrontatie aan. Waarom heeft haar moeder haar nooit meer opgehaald? Wat deed de dood van haar broertje Serghino met haar? Welke rol speelde haar biologische familie en vader? Wat heeft dat voor gevolgen gehad voor haar leven?

Het verborgen meisje is de autobiografie van Lily Monori van Dijken. Een aangrijpende, prachtige geschiedenis. Ze vertelt niet alleen haar verhaal, maar grijpt je ook bij de keel met haar prachtige, toegankelijke gedichten.

Karin Bloemen, zangeres en pleegouder:
"Het verhaal van Lily is pijnlijk en mooi tegelijk. Gelukkig heeft ze liefde gevoeld en is ze gezien door haar pleegouders. En tegelijkertijd is de pijn van het gemis van haar eigen moeder en het verlies van haar grootouders een groot trauma en vult dat haar met verdriet. Er is machteloosheid. De zoektocht naar wie je dan wel bent gaat natuurlijk door. Ik voelde het en ik voel met haar mee. Mooi beschreven, met respect voor de mensen die haar hebben geholpen en met moed en kracht om het op te schrijven. Hopelijk helpt het anderen te begrijpen en in te zien dat alles wat een mens meemaakt, hoe jong ook, gevolgen heeft die soms een leven lang meegaan."

Opvang vzw

Getuigenissen van eigen kinderen uit een pleeggezin.

Pleegoudersupport Zeeland (Ed.)

Dit boek werd geschreven in opdracht van de Stichting Pleegoudersupport Zeeland omdat Jeugdzorg en Pleegzorg regelmatig negatief in het nieuws komen. Ook het woord pleegouder wordt niet altijd correct toegepast in de media. Dat heeft zijn weerslag op de beeldvorming over Pleegzorg. Dit boek wil iets doen aan die negatieve beeldvorming.

Portengen Riet

Dit boek bundelt de ervaringen en ontwikkelingen binnen de netwerkpleegzorg in Nederland. De auteur gaat in op de theoretische achtergronden en schetst een beeld van de huidige praktijk en omvang van netwerkpleegzorg. Er is veel aandacht voor de dilemma’s waar hulpverleners voor komen te staan en er worden hen technieken en vaardigheden aangereikt. De auteur maakt duidelijk dat netwerkpleegzorg een belangrijkere plaats en meer erkenning verdient dan tot nu toe het geval is.

Potoms, B., Van Holen, F., Geers, F., Janssens, D., & Vanderfaeillie, J. (2020). Brussel: VUBPRESS.

Haalbaar ouderschap beschrijft een praktijkgerichte methodiek voor hulpverleners in de residentiële jeugdhulpverlening of pleegzorg die een terugkeer naar huis van een geplaatst kind overwegen. Deze methodiek is geen strak protocol, maar maakt hulpverlening op maat mogelijk.

Centraal staat een risicoclassificatie die alle beschermende en risicofactoren voor een geslaagde gezinshereniging onderzoekt en registreert. Ze gaat na of een gezinshereniging haalbaar is en geeft een beeld van de aspecten waarop gedurende de begeleiding gefocust moet worden.

Punselie E.C.C.

Lies Punselie pleit ervoor om in het belang van het kind de wettelijke positie van pleegouders te verbeteren. Pleegouders moeten eerder de voogdij kunnen krijgen over het kind en de huidige financiële consequenties die verbonden zijn aan gezamenlijke voogdij van pleegouders moeten worden afgeschaft. De overheid zou zich meer moeten inspannen om inkomstenderving van pleegouders te compenseren. Het belang van het kind moet voorop staan en niet de onmacht of ongeschiktheid van de ouders; kinderen moeten vaak te lang afwachten of hun ouders hun leven weer op orde krijgen. Eén van de stellingen bij het proefschrift luidt: ‘Het huidige pakket kinderbeschermingsmaatregelen is ten onrechte toegesneden op de opvoedcapaciteiten van de ouders in plaats van toegesneden te zijn op de opvoedbehoefte van het kind.’

Rayzer Christina Maria Okma

Pleegkinderen reageren anders in disciplinesituaties dan biologische kinderen. In situaties waar persoonlijke wensen centraal staan – zoals bij televisie kijken – durven biologische kinderen zich vaak heftiger te verzetten dan pleegkinderen.

Om het perspectief van kinderen te kunnen begrijpen, moet verder gekeken worden dan naar gedrag alleen, stelt Krista Okma-Rayzner. Wanneer volwassenen de tijd nemen om met kinderen te praten blijkt dat kinderen goed kunnen uitleggen; dat biedt mogelijkheden tot verandering. De postitieve vaardigheden van een kind in voor hem of haar gunstige omstandigheden, kunnen overgeheveld worden naar ‘lastige’ situaties. Dit geldt zeker voor pleegkinderen: de situaties waarin zij niet of minder geneigd zijn zich terug te trekken, kunnen als aanknopingspunt dienen om te komen tot vertrouwen en begrip.

Robberechts, M., Vanderfaeillie, J., & Van Holen, F. (2016). Brussel: VUBPRESS.

Conflicten tussen de ouders en de pleegouders zijn een belangrijke reden voor een voortijdige en negatieve beëindiging van een plaatsing. Tot voor kort bestonden in Vlaanderen geen evidence-based methodieken die inzetten op een optimalisering van de samenwerking tussen ouders en pleegouders. In deze handleiding wordt een methodiek beschreven die hier een bijdrage kan leveren.

De methodiek doet een beroep op bemiddeling en cognitieve gedragstherapie en bestaat uit zes modules. Elke module wordt in de handleiding gedetailleerd beschreven. Er worden niet alleen aanwijzingen verschaft met betrekking tot de grondhouding van de ondersteuner, maar van iedere module worden doelen, benodigdheden, agenda en inhoud besproken. Kortom, zeer concreet worden aanwijzingen verschaft voor het handelen van de begeleider en waartoe dat moet leiden.

De auteurs hopen dat de inzet van deze methodiek een bijdrage kan leveren aan het vergroten van de handelingsmogelijkheden van de pleegzorgbegeleiders en dat ze een bijdrage kan leveren aan een gelukkiger verblijf van het pleegkind in het pleeggezin.

Rots H.

Wil jij mijn mama zijn?' vraagt de kleine Melanie aan Hanne. Hanne en haar gezin worden geconfronteerd met een vierjarig meisje, van wie de ouders niet voor haar kunnen zorgen. Ze maken van nabij mee wat daarvan de gevolgen zijn. Ze zijn vaak verbijsterd over haar gedrag. Toch kunnen zij haar niet aan haar lot overlaten en zij worden zo haar baken in een onveilige wereld.

In Jij mág niet lief zijn vertelt pleegmoeder Hanne het ontroerende en waargebeurde verhaal over de opvang van een ernstig verwaarloosd meisje.

Rubin

Categorie: multiprobleemgezinnen en hoe te overleven

Stellamans H.

Steman Caroline - Van Gennep Ad

Categorie: zelfstandig wonen

Strijker P. - Zandberg T.

De overtuiging dat uithuisgeplaatste kinderen het beste kunnen worden opgevoed binnen gezinsverband, heeft de laatste jaren breed ingang gevonden. Maar wat voor soort pleeggezin past bij een bepaald pleegkind (matching)? Op basis van onderzoek worden in dit boek concrete antwoorden gegeven op deze vraag, om een mislukking van de plaatsing zoveel mogelijk te voorkomen.

De auteurs beschouwen in dit kader ook de heersende opvattingen over verschillen tussen netwerk- en bestandspleeggezinnen en voorzien die van kritisch commentaar. Naast aandacht voor het proces van de matching, beschrijven de auteurs vrijwel alle aspecten die een belangrijke rol spelen in een kwalitatief verantwoorde pleegzorg. Ook komt een uitvoerige beschrijving van de ins en outs van pleegkinderen en pleegouders aan de orde. Dit boek is vooral bedoeld voor professionals in de jeugdzorg en zij die daarvoor in opleiding zijn. Maar ook (aanstaande) pleegouders zullen zich met dit boek goed geïnformeerd weten over de zorg die zij op zich hebben genomen.

Dr. Strijker J.

Kennisboek Pleegzorg geeft de lezer een goed gedocumenteerd overzicht van research en klinische bevindingen in de pleegzorg.

Het boek is bestemd voor studenten orthopedagogiek, gedragswetenschappers en beleidsmakers die inzicht willen krijgen in pleegzorg. Ook zou het boek niet mogen ontbreken in de bibliotheek van de zorgaanbieder.

In Kennisboek pleegzorg staan negen belangrijke thema’s binnen de pleegzorg beschreven: Wetgeving in Nederland, Werving en uitval van pleegouders, Hechting, Loyaliteit en bezoek van de ouder, Mishandelde kinderen in de pleegzorg, Het pleeggezin, Netwerkzorg en netwerkpleegzorg, Afgebroken plaatsingen: oorzaken en gevolgen, Overgang naar volwassenheid.

Van As Nicole - Janssens Jan

Van Beek Fiet

Onderzoek naar de mening en beleving van kinderen en pleegouders.

Van Beek Fiet

Categorie: pleegkinderen over pleegzorg

Van Beek Fiet

In Gezellig en irritant vertellen kinderen van pleegouders openhartig over wat het voor hen betekent om een pleegzus of -broer te hebben. De komst van een pleegkind brengt voor de meeste van hen heel wat veranderingen met zich mee. In 14 boeiende portretten komen jongeren met verschillende achtergronden en ervaringen aan het woord. Zij vertellen over hun leven nu of kijken terug naar hoe het was toen zij nog thuis woonden.

De titel vat de mening van de jongeren over pleegkinderen kort en krachtig samen. Leuk aan pleegzorg is dat het veel gezelligheid geeft en meer leven in de brouwerij. Een andere, minder prettige kant is er ook: 'irritant' gedrag van pleegkinderen of meer ruzie en onrust thuis.

Gezellig en irritant is in de eerste plaats een boek voor jongeren. Maar het geeft (pleeg)ouders en begeleiders ook een schat aan informatie. Voor hen is een aanrader om over de schouders van 'hun' jongeren mee te lezen. De combinatie van portretten, foto's en bijdragen van jongeren zelf maken het tot een boeiend en veelzijdig boek.

Van Beek Fiet

Je bent een kind. Je woont een tijdje of langer ergens anders.
Je bent een ouder. Je gunt zo’n kind een plekje in je gezin.

En dan? Oei. Dan heb je stof voor het schrijven van indringende gedichten. Pleegzorg mag dan van alle dagen en eeuwen zijn, vanzelfsprekend is het niet. Dichters als Remco Campert, Tjitske Jansen en Inge Lievaart kunnen erover meepraten. In rake bewoordingen zetten zij en andere dichters in 30+1 gedichten neer waar ook dikke boeken over zijn geschreven. De kleuren en beelden van Brigida spreken voor zich en zetten deze bloemlezing kracht bij.

van den Bergh Peter & Tonny Weterings

Het boek biedt de wetenschappelijke onderbouwing van de 'Beleidsvisie Kind in de pleegzorg’. Vanuit het perspectief van de hechtingstheorie worden het belang van het kind in de jeugdzorg, de ontwikkeling van pleegkinderen en de betekenis van ouders en oudercontacten uitgewerkt. Het boek eindigt met overwegingen voor hulpverleningsbeleid in de jeugd- en pleegzorg.

Van den Eerenbeemt Else-Marie

Categorie: familierelaties

Vanderfaeillie, J. & Van Holen, F. (Red.) (2017). Brussel: VUBPress.

Dit boek wenst het debat en de reflectie rond de Vlaamse pleegzorgpraktijk te stimuleren en zo bij te dragen aan een kwaliteitsvolle pleegzorg. Meerdere specialisten geven input omtrent enkele heikele problemen en dilemma’s waar pleegzorgwerkers mee geconfronteerd worden. Aan bod komen onder meer beslismodellen inzake terugplaatsingen en/of plaatsen in langdurende pleegzorg, de verhouding van kortdurende en langdurende pleegzorg met hechting, en ethische beschouwingen omtrent het fenomeen pleegzorg. Deze bijdragen zijn een aanrader voor al wie met pleegzorg bezig is.

Vanderfaeillie, J., Van Holen, F., & Vanschoonlandt, F. (Red.) (2012). Leuven/Den Haag: Acco.

Algemeen kader van de organisatie van de Vlaamse pleegzorg en beschrijving van de verschillende soorten pleegzorg, met aandacht voor de instroom, het begeleidingsproces en de uitstroom. Over de selectie en voorbereiding van de pleegouders, de beleving van de betrokken partijen en bijzondere ondersteunings- en begeleidingsmethodieken.

Van der Most G.H.F. e.a.

Hechting en therapeutische pleegzorg, een behandelmethodiek voor kinderen met een bedreigd perspectief, beschrijft de problematiek van de therapeutische pleegzorg vanuit uiteenlopende invalshoeken. Op basis van de concrete, praktische ervaringen van betrokkenen – de kinderen, hun ouders en pleegouders – biedt dit boek de lezer een kritische beschouwing van de aanpak. Een therapeutisch pleeggezin kan, zo blijkt, een uitkomst zijn voor kinderen die graag zo gewoon mogelijk leven, ondanks hun problemen en problematische levensstart.

Van der Ploeg Jan

Categorie: opvoedkundige problemen

Van Egmont, G.

Van Gennep Ad

Visscher Nelleke, Delfos M.

Angst, loyaliteit, adoptie, afstemmingsonrust, gehechtheid, rouwen, seksueel misbruik, ADHD, borderline, depressie, pesten, autisme en sociale onhandigheid worden beschreven en in de context geplaatst van het pleegkind.

Naast het verhaal van de deskundige is er het verhaal van een (pleeg)ouder over het betreffende onderwerp. Daardoor ontstaat een genuanceerd beeld van verschillende problemen en hun impact op (pleeg)gezinnen.

Dr. Weterings A.M.

In dit boek worden de problemen van pleegkinderen beschreven in relatie tot hun ouders en tot hun pleegouders. Ook als pleegouders het kind opvoeden, blijven de biologische ouders zijn ouders. De emotionele problemen die daardoor bij het kind ontstaan, worden in het boek begrijpelijk gemaakt. Van daaruit worden handvatten gegeven voor het beleid en de begeleiding ten behoeve van de pleegzorgsituatie. Ook de juridische consequenties daarvan worden beschreven.

Weterings Tonny

Wolfs Renée

Wolfs heeft de ‘Cirkel van verbinding’ speciaal ontwikkeld voor geadopteerden en voor pleegkinderen. In de cirkel van verbinding staan zeven basiselementen centraal: het lichaam, het hoofd, het hart, de omgeving, het verleden, het heden en de toekomst.

In het boek wordt ingegaan op de (verschillende) ervaringen van geadopteerden en pleegkinderen. Veel pleegkinderen rouwen al in de kindertijd om het contact dat er wel of niet is. Pleegkinderen worden tijdens de ontmoetingen met hun ouders vaak geconfronteerd met verliesgevoelens van henzelf en van hun ouders.

Martine F. Delfos

Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar.

Martine F. Delfos

Communiceren met pubers en adolescenten