Rechten van pleegkinderen
Als pleegkind heb je bepaalde rechten. Die werden opgesteld door de Vlaamse overheid. Ze vertellen wat jij mag binnen pleegzorg. Ze vertellen ook wat je mag verwachten van anderen binnen pleegzorg.
Er zijn 3 basisregels
- Jij staat centraal
Hulpverleners, pleegouders en ouders moeten doen wat voor jou het beste is als ze beslissingen nemen of voorstellen doen.
- Je moet bekwaam zijn om je rechten te gebruiken
‘Bekwaam zijn’ betekent dat je weet wat goed voor je is en dat je zelf dingen mag beslissen. In principe zijn alle kinderen die in een pleeggezin wonen bekwaam. Onder de 12 jaar moet je aantonen dat je bekwaam bent. Ben je ouder dan 12 jaar, dan ben je automatisch bekwaam, tenzij anderen kunnen aantonen dat je niet bekwaam zou zijn.
- Alle pleegkinderen hebben dezelfde rechten
Pleegkinderen mogen niet anders behandeld worden omdat ze een jongen of een meisje zijn, omdat ze een andere taal spreken, een andere cultuur of godsdienst hebben of een beperking hebben.
Recht op hulp
Als je hulp nodig hebt, moet je die ook krijgen. Als je dus hulp gaat vragen bij hulpverleners, moeten zij je zo goed mogelijk helpen. Kunnen zij je niet helpen, dan moeten zij je vertellen waar je wél naartoe kunt voor hulp.
Recht op duidelijke informatie
Hulpverleners moeten je duidelijke informatie geven. Ze moeten je vertellen hoe ze je gaan helpen en eerlijke antwoorden geven. Ze moeten ook uitleg geven op een manier die jij verstaat en in een taal die jij kent.

Recht om zelf te beslissen
Ben je jonger dan 12 jaar dan beslissen je hulpverleners en ouders of je hulp moet krijgen of niet. Tenzij je aan hen kunt aantonen dat je bekwaam bent en weet wat goed voor je is. Je mag wel altijd je mening geven.
Na je 12 jaar mag je als je bekwaam bent zelf beslissen of je hulp wilt of niet. Ben je niet bekwaam, dan beslissen je ouders daarover. Je mag ook aangeven door welke hulpverlener je geholpen wilt worden. Dat kan natuurlijk alleen maar als er keuze is tussen meerdere hulpverleners. Een jeugdrechter kan ook beslissen dat je niet thuis mag blijven, ook al gaan jij en je ouders daar niet mee akkoord.
Recht op respect voor je gezin
Het is voor iedereen beter als je in je gezin kunt blijven wonen.
Zijn er problemen? Dan hebben je ouders recht op hulp. Soms zijn de problemen zo groot dat je niet thuis kunt blijven wonen. Als je jonger bent dan 12 jaar beslissen je ouders en de hulpverleners of je thuis kunt blijven. Ben je ouder dan 12 jaar en ben je bekwaam, dan beslis je daar zelf over. Soms beslist de jeugdrechter dat je niet thuis mag blijven, ook al gaan jij en je ouders daar niet mee akkoord.
Recht op een mening
Ben je jonger dan 12 jaar dan mag je zeggen wat je vindt van de hulp die je krijgt. Je mag vertellen welke problemen er zijn. Of wat er beter kan. Er moet zoveel mogelijk rekening gehouden worden met wat jij vindt.
Ook na je 12de verjaardag mag je je mening geven over de hulp die voorgesteld wordt én je mag mee beslissen als je bekwaam bent.
Kan er niet gedaan worden wat jij wilt, dan moeten je hulpverleners uitleggen waarom niet.
Recht op een dossier
Als je ouders of jijzelf hulp vragen bij een organisatie, maken de hulpverleners een dossier. In dat dossier schrijven zij wat zij belangrijk vinden over jou, je gezin, je situatie. Iedere belangrijke gebeurtenis of beslissing wordt in je dossier genoteerd. Je mag ook zelf informatie toevoegen aan je dossier. Je mag ook zeggen welke informatie geheim is en niet gelezen mag worden door anderen.
Wie mag jouw dossier lezen? Je hulpverleners, de jeugdrechter, jijzelf als je bekwaam bent en je ouders als jij niet bekwaam bent.
Recht op een vertrouwenspersoon
Als je praat met je hulpverlener mag je altijd iemand meenemen die je vertrouwt. Dat is je vertrouwenspersoon. Je kiest die persoon zelf. Hij of zij moet wel meerderjarig zijn.
Recht op privacy
Je hebt recht op je eigen mening over de wereld, de mens, godsdienst... Niemand mag zich zomaar met je leven bemoeien of je sms’jes, dagboek of mails lezen zonder jouw toestemming. Informatie over jou en je gezin mag niet zomaar verder verteld worden.
Recht op een goede behandeling
Je pleegouders mogen je niet op een erg gemene of vernederende manier behandelen of straffen. Je straf moet in verhouding zijn met wat je gedaan hebt.
Recht om een klacht in te dienen
Als je niet tevreden bent over bepaalde zaken, dan mag je dat zeggen tegen je pleegzorgbegeleider of je pleegzorgdienst.
De pleegzorgdiensten proberen altijd om jou, je ouders en je pleegzorgers zo goed mogelijk te ondersteunen. Toch kan er soms een probleem zijn. Misschien ben je over iets verbaasd, ontevreden of heb vragen. Geef dan zeker jouw suggesties, vragen en klachten door aan je provinciale pleegzorgdienst. Dat kan via je begeleider of rechtstreeks bij de dienst. Alle contactgegevens vind je op de contactpagina van deze website.
Vind je dat er niets met je klachten gedaan wordt? Dan kan je contact opnemen met Opgroeipunt op het nummer 078 170 000 (elke werkdag, van 8 tot 20 uur), via hun contactformulier of per brief naar Opgroeipunt, Hallepoortlaan 27, 1060 Brussel.

Recht op participatie
De mening van pleegkinderen is erg belangrijk voor een pleegzorgdienst. Elke Pleegzorgdienst heeft een Participatieraad, waarin pleegkinderen, pleeggasten, pleeggezinnen, gastgezinnen en ouders samen met elkaar in gesprek gaan. Ze denken na over hoe iedereen nog beter ondersteund kan worden.
Andere interessante artikels
Wie is aansprakelijk voor schade veroorzaakt door een (pleeg)kind?
Tara is 15 jaar en verblijft langdurig bij een pleeggezin. Ze heeft een buurjongen een boek naar zijn hoofd gegooid en deze is erg gekwetst. Wie is aansprakelijk? Kan de verzekering tussenbeide komen? En wat als Tara enkel in weekends en vakanties in het pleeggezin zou verblijven?
Beschermende en risicofactoren voor de ontwikkeling van pleegkinderen
Deze nieuwsbrief gaat in op de beschermende en risicofactoren die de ontwikkeling van pleegkinderen kunnen beïnvloeden.