Woordenlijst

Hieronder vind je meer uitleg bij heel wat afkortingen en begrippen rond pleegzorg. Meer informatie over specifieke afkortingen die te maken hebben met personen met een handicap kan je vinden op de website van het VAPH.

Agentschap Opgroeien

Vlaamse overheidsdienst die de hulpverlening voor minderjarigen (0-18 jaar) regelt, subsidieert en controleert. Binnen pleegzorg vallen ook de volwassenen (18+) onder de koepel van Opgroeien.

Begeleid wonen met een vrijwilliger

Vorm van pleegzorg waarbij een volwassene met een handicap en/of een psychiatrische problematiek zelfstandig woont en ondersteund wordt door een vrijwilliger. Enkel mogelijk in de provincie Vlaams-Brabant & Brussel.

Behandelingspleegzorg

Vorm van pleegzorg voor kinderen, jongeren of volwassenen die ernstige emotionele of gedragsproblemen vertonen. De pleegkinderen, pleeggasten en/of pleegzorgers kunnen rekenen op een intensieve training, begeleiding en opvolging door de pleegzorgdienst.

Bestandspleegzorg

Binnen bestandspleegzorg vangt een pleeg- of gastgezin een kind of volwassene met een handicap en/of een psychiatrische problematiek op waarmee het voordien nog geen band had. Bij netwerkpleegzorg hebben pleegkind of –gast en pleeg- of gastgezin al wel een band met elkaar.

Crisispleegzorg

Vorm van pleegzorg waarbij, omwille van een crisis, heel snel en voor korte tijd een pleeg- of gastgezin gezocht wordt. Deze vorm van pleegzorg is rechtstreeks toegankelijk.

Doorstromingshuis

Pleegzorgproject in Vlaams-Brabant & Brussel waarbij volwassenen met een handicap en/of een psychiatrische problematiek gedurende maximum twee jaar zelfstandig wonen onder begeleiding van één of meerdere vrijwilligers.

Dunya

Pleegzorgproject waarbij Marokkaanse, Turkse en Afrikaanse pleeggezinnen gezocht en begeleid worden die kinderen uit de eigen cultuur willen opvangen.

Ervaringsdeskundige

Pas als je zelf iets meemaakt, kan je écht begrijpen hoe dat voelt en wat de gevolgen zijn. Ook bij Pleegzorg zijn we ons daarvan bewust. Daarom werken er in de provinciale diensten ervaringsdeskundigen, mensen met een verschillende achtergronden die helpen om het verhaal áchter het verhaal te zien.

De opgeleide ervaringsdeskundigen (OED) binnen Pleegzorg proberen samen met hun collega’s extra kansen te creëren om gezinnen sterker te maken en om de leefwereld van de gezinnen en de systeemwereld van de jeugdhulp dichter bij elkaar te brengen.

Gastgezin

Gezin dat een volwassene met een handicap en/of een psychiatrische problematiek een (tijdelijke) thuis biedt. Ook alleenstaanden, holebi’s en nieuw samengestelde gezinnen kunnen gastgezin worden.

Huis langverblijf

Pleegzorgproject in Vlaams-Brabant & Brussel waarbij volwassenen met een handicap en/of een psychiatrische problematiek permanent wonen onder begeleiding van één of meerdere vrijwilligers.

Intersectorale Toegangspoort

De Intersectorale Toegangspoort regelt de toegang tot langdurige, intensieve en gespecialiseerde jeugdhulpverlening. Je kunt dus niet rechtstreeks aankloppen bij die hulpverlening, maar moet de toelating krijgen van de Toegangspoort.

Justitiële pleegzorg

Pleegzorgsituatie die op bevel van de jeugdrechter ontstaat. Ook bij justitiële pleegzorg is het de intentie dat de ouders zoveel mogelijk contact behouden met hun kind.

Kamers met Aandacht (KMA)

Pleegzorgproject waarbij een adolescent (gedeeltelijk) alleen woont en steun krijgt van een pleeggezin en een pleegzorgbegeleider.

Kandidaat-gastgezin

Een gezin dat zich kandidaat stelt om een volwassene met een handicap en/of een psychiatrische problematiek op te vangen.

Kandidaat-pleeggezin

Een gezin dat zich kandidaat stelt om pleeggezin te worden. Een pleeggezin vangt een kind of jongere op, al dan niet met een handicap.

Kortdurende pleegzorg

Vorm van pleegzorg die beperkt is in tijd. Vaak keren kinderen na afloop van hun verblijf in het pleeggezin terug naar huis. Wanneer blijkt dat dat niet mogelijk is, wordt er een langdurige oplossing gezocht.

Netwerkpleegzorg

Netwerkpleegzorg is een vorm van pleegzorg waarbij een gezin iemand opvangt uit het familiale of sociale netwerk (buren, vrienden, collega's...).

Niet-rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening

Jeugdhulpverlening die enkel toegankelijk is via de Intersectorale Toegangspoort. Deze hulpverlening is meestal heel intensief en gespecialiseerd.

Ondersteunende pleegzorg

Ondersteunende pleegzorg is pleegzorg op vrijwillige basis. Het is van bij het begin duidelijk dat het verblijf beperkt zal zijn in tijd. De opvang kan voltijds zijn of deeltijds (bv. enkel in het weekend).

Ondersteuningscentrum Jeugdzorg

Een OCJ is gespecialiseerd in het beoordelen van verontrustende leefsituaties. Een OCJ probeert altijd, in samenwerking met een hulpverlener, tot een oplossing te komen met het gezin. Lukt dat niet, dan kan het de situatie aankaarten bij het parket.

Opvoedingsverantwoordelijkheid

Geeft aan wie de grootste rol opneemt in de opvoeding van een kind of jongere. Afhankelijk van de vorm van pleegzorg blijft de opvoedingsverantwoordelijkheid bij de ouders of worden de pleegzorgers verantwoordelijk voor de opvoeding. De opvoedingsverantwoordelijkheid is niet hetzelfde als het ouderlijk gezag.

Participatie

Participatie betekent dat je deelneemt aan gesprekken en beslissingen. Binnen pleegzorg gaat het dan over (1) je persoonlijke situatie, (2) je dienst voor pleegzorg en (3) pleegzorg in het algemeen.

Wil jij ook je stem laten horen? Op deze pagina lees je alles over Participatie in pleegzorg.

Perspectiefbiedende pleegzorg

Perspectiefbiedende pleegzorg is langdurige pleegzorg (meer dan een jaar) waarbij het verblijf in het pleeggezin perspectief biedt aan het leven en de toekomst van een kind of volwassene. Een snelle terugkeer naar huis is niet realistisch of niet aan de orde.

Perspectiefzoekende pleegzorg

Perspectiefzoekende pleegzorg is kortdurende pleegzorg die tijdelijke opvang voorziet bij een onvoorziene noodsituatie thuis. Vaak kan het kind of de volwassene met een beperking na de opvang weer naar huis. Blijkt dat niet het geval, dan wordt er gezocht naar een oplossing op lange termijn.

Pleeggezin

Een pleeggezin is een gezin dat een kind of jongere een (tijdelijke) thuis biedt. Ook alleenstaanden, holebi’s en nieuw samengestelde gezinnen kunnen pleeggezin worden.

Pleegouder

Pleegzouders zijn mensen die voor korte of lange tijd een thuis bieden aan een kind of volwassene met een handicap en/of psychiatrische problematiek. Een ander woord 'pleegouder' is 'pleegzorger'.

Pleegouderforum

Met de oprichting van Pleegouderforum vzw slaan enkele pleegouders de handen in elkaar om de belangen van pleegkinderen, pleeggasten en (kandidaat) pleeggezinnen te behartigen. Dat wil de vereniging onder meer doen door pleeggezinnen pro-actief en op maat te informeren en adviseren, maar ook door samen te werken met de verschillende actoren binnen het Vlaamse en Brusselse jeugdhulplandschap.

De vereniging beheert ook twee facebookgroepen, voor resp. actieve en kandidaat-pleegzorgers. Meer informatie vind je op de website van het Pleegouderforum.

Pleegzorg Vlaanderen

De partnerorganisatie die de perspectieven van pleegkinderen en -jongeren, pleeggasten, ouders, pleegzorgers en diensten voor pleegzorg samenbrengt. Deze organisatie doet op Vlaams niveau aan beleidsbeïnvloeding en positieve beeldvorming over pleegzorg.

Pleegzorg

Tijdelijke zorg voor kinderen en jongeren, of volwassenen met een (vermoeden van) handicap en/of een psychiatrische problematiek die niet thuis kunnen wonen. Pleegzorg gebeurt door vrijwillige pleeg- en gastgezinnen die - met de steun van een dienst voor pleegzorg - een (tijdelijke) thuis bieden aan deze kwetsbare groep.

Pleegzorgbegeleider

Ieder pleeg- of gastgezin krijgt een persoonlijke pleegzorgbegeleider. Hij of zij volgt de opvang in het pleeg- of gastgezin op en ondersteunt de pleegzorgers. De pleegzorgbegeleider is vaak de contactpersoon tussen de pleegzorgers en de ouders of het netwerk.

Pleegzorger

Pleegzorgers zijn mensen die voor korte of lange tijd een thuis bieden aan een kind of volwassene met een handicap en/of psychiatrische problematiek. Een ander woord 'pleegzorger' is 'pleegouder'.

Pleegouderverlof

Bij de plaatsing van een minderjarig pleegkind (-18 jaar) voor een langdurige, continue periode (minimaal zes maanden) kan elke pleegouder een aaneensluitende periode van zes weken pleegouderverlof opnemen, om het onthaal van het kind te vergemakkelijken. Meer informatie over het pleegouderverlof vind je in de informatiebank.

Pleegzorgsituatie

Opvang van een pleegkind of pleeggast in een pleeggezin of een gastgezin.

Pleegzorgvergoeding

Bedrag dat een pleeg- of gastgezin ontvangt voor de opvang van een pleegkind of pleeggast. Dat bedrag hangt af van een aantal factoren. Meer informatie over de pleegzorgvergoeding vind je in de informatiebank.

Pleegzorgverlof

Ieder pleeggezin heeft recht op zes dagen pleegzorgverlof per jaar. Dit verlof kan enkel opgenomen worden voor activiteiten die rechtstreeks te maken hebben met het engagement als pleeggezin. Meer informatie over het pleegzorgverlof vind je in de informatiebank.

PVO

‘Pleegouders Versterken in Opvoeden’ is een project waarbij pleegouders van pleegkinderen met gedragsproblemen een intensieve ondersteuning krijgen, bestaande uit 10 individuele sessies en 3 groepssessies.

P&P

‘Partners in Parenting’ is een intern pleegzorgproject van Behandelingscentrum Bethanië Genk/Hasselt. Het project biedt zeer intensieve ondersteuning aan pleegzorgers die kinderen en jongeren met emotionele moeilijkheden en gedragsproblemen uit het centrum willen opvangen. In 2021-2022 wordt dit project uitgebreid naar heel Vlaanderen.

Rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening

Jeugdhulp die voor iedereen toegankelijk is. Je kunt er zélf naartoe stappen voor informatie, hulp, ondersteuning…

Voorbeelden zijn het OCMW, kinderopvang, CLB, Jongeren Advies Centra (JAC), Kind & Gezin, ondersteunende pleegzorg en alle pleegzorgvormen voor volwassenen met een handicap en/of een psychiatrische problematiek.

RIZIV

RijksInstituut voor Ziekte- en InvaliditeitsVerzekering.

Vlaamse Vereniging Pleegzorg

De Vlaamse Vereniging Pleegzorg of kortweg VVP brengt al meer dan 35 jaar pleeg- en gastgezinnen dichter bij elkaar. Elke vrijwilliger met een hart voor pleegzorg is welkom. Via ontmoetingsdagen, weekends of andere initiatieven kunnen pleeggezinnen en -kinderen in contact komen met andere pleeggezinnen en -kinderen en sympathisanten. Algemene noden en vragen komen ook aan bod, worden gebundeld en gesignaleerd aan het beleid.

Meer informatie vind je op de website van de VVP.

Vakantieopvang

Vorm van pleegzorg waarbij een pleeggezin een pleegkind of pleeggast enkel opvangt tijdens (een deel van) de vakantie(s).

Vertrouwenscentrum Kindermishandeling

Hulpverleners kunnen bij het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling een onveilige leefsituatie melden. Het VK is, samen met het Ondersteuningscentrum Jeugdzorg, gespecialiseerd in het beoordelen van verontrustende leefsituaties. Het VK probeert altijd, in samenwerking met een hulpverlener, tot een oplossing te komen met het gezin. Lukt dat niet, dan kan het de situatie aankaarten bij het parket.

Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH)

Vlaamse overheidsinstantie die alle hulpvormen rond verschillende levensaspecten (wonen, werken, vrije tijd, hulpmiddelen...) voor personen met een handicap regelt, subsidieert en controleert.

Voorbereidingstraject

Voorbereiding die kandidaat pleeg- en gastgezinnen doorlopen. Tijdens dit traject kunnen zij zelf inschatten of pleegzorg iets voor hen is en leren zij de mooie en moeilijkere kanten van pleegzorg kennen.

Vrijwillige pleegzorg

Bij vrijwillige pleegzorg stellen ouders zelf de vraag naar een verblijf in een pleeg- of gastgezin.

Week van de pleegzorg

Elk jaar organiseren we in november de Week van de Pleegzorg. Dan bedanken we bestaande pleeggezinnen én proberen we pleegzorg zo veel mogelijk in de kijker te zetten. Zo zorgen we dat meer mensen weten wat pleegzorg is en zoeken we naar nieuwe kandidaat-pleegzorgers.

Weekendopvang

Vorm van pleegzorg waarbij een pleeggezin een pleegkind of pleeggast enkel opvangt in het weekend.